Güney Öztürk/Sözcü_________________
Türkiye’nin beşinci nesil savaş uçağı KAAN, yıllardır “yerli ve milli” savunma sanayii hamlesinin sembolü olarak tanıtıldı. Geçen haziranda Cumhurbaşkanı Erdoğan, “48 adet KAAN dost Endonezya’ya ihraç edilecek” diyerek büyük bir başarı duyurusu yaptı. Temmuz sonunda Jakarta’da imzalar atıldı, teslimat takvimi ve üretim işbirliği açıklandı. Ancak aradan iki ay geçmeden, KAAN’ın en kritik parçası olan motorların yerli ve milli olmadığı ve hâlâ gelmediği ortaya çıktı.
ABD’YLE BAĞIMLI
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD dönüşü yaptığı açıklamada, CAATSA yaptırımlarının hâlen kalkmadığını ve bu nedenle KAAN’ın motoru için lisans verilmediğini duyurdu. Fidan, “Şu anda almayı beklediğimiz F-35 ve KAAN’ın motorları var. ABD Kongresi’nde bekletiliyor ve lisansları durmuş ki KAAN’ların durumda.
Onların lisanslarının hayata geçirilmesi ve motorların gelmesi lazım üretimi başlayabilsin. Motorlar gelmeden üretime başlayamayız” dedi. Fidan, Washington’daki engelin aşılmaması hâlinde Türkiye’nin başka ülkelerle arayışa girmek zorunda kalacağını belirtti. Böylece, projenin en kritik noktasının ABD’ye bağımlı olduğu bizzat hükümetin en üst düzeyinden dile getirildi.
CİDDİ PRESTİJ KAYBI
“Yerli ve milli” sloganıyla başlatılan KAAN projesinin kalbinde, hâlen ABD üretimi bir motorun bulunuyor olması dikkat çekti. Lisansın durdurulması sadece üretim takvimini değil, Türkiye’nin uluslararası güvenilirliği de zedeliyor. Endonezya’ya satışı bir prestij örneği olarak sunulan KAAN’ın, motor krizine takılması savunma sanayii için ciddi bir prestij kaybı olarak görülüyor. Ankara’nın önünde ya Washington ile uzlaşmak ya da motoru başka ülkelerden temin etmek dışında bir seçenek görünmüyor.
Endonezya’ya satılan uçaklar motorsuz mu?
Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı’nda Endonezya ile 48 KAAN için anlaşma imzalandı. İmza törenine Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün, Endonezya Savunma Bakanı Sjafrie Sjamsoeddin katıldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, haziran ayında anlaşmayı açıklarken KAAN’ı başarı hikayesi olarak sundu. Endonezya’ya teslim edilecek 48 uçağın Türkiye’de üretileceği, bazı parçaların da Endonezya’da üretileceği ilan edilmişti. Şimdi ise motoru olmayan bir uçağın ne zaman teslim edileceği belirsizliğe dönüşmüş durumda.
Yerli motor için daha 8 yıl var
KAAN’a entegre edilecek TF-35000 adlı yerli turbofanın 2026’da ilk testlere gireceği ve entegrasyonun 2032’de başlayacağı açıklandı. TUSAŞ 2028’de Hava Kuvvetleri’ne teslim edilmesi planlanan Block-10 KAAN’larda F110 motoru kullanılacağını, yerli motorun ise Block-20 versiyonuna entegre edileceğini duyurdu. İktidar yanlıları kaan’ı böyle övmüştü: İktidara yakın medya kuruluşları yerli ve milli diye sunulan ancak öyle olmadığı ortaya çıkan Kaan’ı bu başlıklarla övdü.
‘Sülün Osman size şapka çıkarır’
İYİ Parti Grup Başkanvekili Turhan Çömez, “KAAN’ı tamamen yerli ve milli diye pazarladınız ama, uçağın motoru bile dışarıdan geliyormuş. Deneme uçuşunu da çakma bir motorla yapmışsınız. 48 adet motorsuz uçak… Nasıl vereceksiniz şimdi Endonezya’ya? Adamlar tazminat istemeyecek mi? Sülün Osman hayatta olsa şapka çıkarırdı bu yaptıklarınıza” açıklamasını yaptı.
29 EYLÜL’LER
1885 - Dünyanın ilk elektrikli tramvay hattı, Birleşik Krallık'nın Londra kentinde faaliyete geçti.
1911 - İtalya Krallığı, Osmanlı İmparatorluğu'na savaş ilan etti ve Trablusgarp Savaşı başladı.
1913 - II. Balkan Savaşı sonunda Osmanlı ile Bulgaristan Krallığı arasında İstanbul Antlaşması imzalandı.
1920 - Kazım Karabekir komutasındaki Türk Ordusu, Ermenistan ile yaptığı savaş sonucunda Sarıkamış'ı ele geçirdi.
1923 - Birleşik Krallık Filistin Mandası oluşturuldu.
1937 - Çin Cumhuriyeti'nde Japon tehdidine karşı milliyetçi general Çan Kay Şek ile komünist önder Mao Zedong birlikte davranma kararı aldı.
1938 - Fransa, İtalya Krallığı ve Birleşik Krallık, Münih Antlaşması'nı imzalayarak Nazi Almanyası'nın Çekoslovakya'nın Südet bölgesini işgal etmesini kabul etti.
1941 - Kiev'de Nazilerin gerçekleştirdiği Babi Yar Katliamı başladı. İki günde 33771 Yahudi öldürüldü.
1960 - Demokrat Parti kapatıldı.
1971 - Umman, Arap Birliği'ne katıldı.
1974 - Isparta'da Hüseyin Çaylı adında bir kişi, 6 yaşındaki Ergün Kahraman adlı erkek çocuğunu tecavüz edip öldürdü. 12 Eylül döneminde idam edildi.
1983 - Basına büyük kısıtlamalar getiren yasa tasarısı 12 Eylül askeri yönetiminin atadığı Danışma Meclisi'nde bir dakikada oylanarak yasalaştı.
1984 – Yönetmen Atıf Yılmaz, 1984’te ”Bir Yudum Sevgi”, bir yıl sonra da ”Dul Bir Kadın” adlı filmleriyle iki yıl üst üste Altın Portakal Ödülü’nü aldı.
1991 - Haiti'de askerî darbe gerçekleşti.
1992 - PKK, Hakkâri-Şemdinli'deki Jandarma Taburu'na saldırdı. 2'si astsubay 23 asker ile 5 korucu hayatını yitirdi. Saldırıdan sonra başlayan operasyonlarda 58 PKK mensubu öldürüldü.
1994 - Adalet eski Bakanı ANAP'lı Mehmet Topaç, Ankara'daki bürosunda, Dev-Sol örgütü üyesi oldukları iddia edilen 4 kişinin silâhlı saldırısı sonucu öldü.
2008 - Lehman Brothers gibi önemli şirketlerin iflaslarının ardından Dow Jones endeksi 777.68 puan birden düşerek bir günde en büyük düşüşü yaşadı.
2016 - 2016 – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, artık 15 Temmuz tarihinin Şehitleri ve Gazileri Anma Günü olarak resmi tatil edileceğini açıkladı.
2019 - Afganistan başkanlık seçimlerine şiddet ve düşük katılım damgasını vurdu.
2023 - “Kanun Hükmü” belgeselinin sansüre uğraması sebebiyle tartışmaların odağı hâline gelen Antalya Altın Portakal Film Festivali iptal edildi.
29 EYLÜL’DE DOĞANLAR
1883 - Celal Sahir Erozan, Türk şair (ö. 1935)
1913 - Stanley Kramer, Amerikalı yönetmen ve film yapımcısı (ö. 2001)
1913 - Trevor Howard, İngiliz aktör (ö. 1988)
1916 - Peter Finch, Birleşik Krallık doğumlu Avustralyalı aktör ve Oscar ödülü sahibi (ö. 1977)
1924 - Şükrü Elekdağ, Türk ekonomist, diplomat ve siyasetçi
1931 - Anita Ekberg, İsveçli aktris (ö. 2015)
1936 - Silvio Berlusconi, İtalyan siyasetçi ve Başbakan (ö. 2023)
1971 - Sibel Tüzün, Türk şarkıcı
1988 - Kevin Durant, Amerikalı basketbolcu ve NBA oyuncusu
29 EYLÜL’DE ÖLENLER
1902 - Émile Zola, Fransız romancı (d. 1840)
2003 - Tuğrul Şavkay, Türk gazeteci (d. 1951)
2007 - Yıldırım Aktuna, Türk nöropsikiyatr ve siyasetçi (d. 1930)
2010 - Tony Curtis, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1925)
2021 - Hayko, Ermeni şarkıcı, söz yazarı ve bestecidir (d. 1973)
Yorumlar
Yorum Gönder